ویژگی‌های متقین | خلاصه کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن؛ قسمت سوم

اینکه می‌گویند شما اهل بهشتید اما اگر راهتان بدهند حرف درستی است.
قرآن هم می‌گوید که این بهشت برای متقین آماده شده است.
متقین چه کسانی هستند؟!
۱. الذین ینفقون فی السراء و الضراء
انفاق با خرج کردن فرق می‌کند. انفاق آن خرج کردنی است که یک خلایی را پر کند؛ یک نیاز راستینی را برطرف کند. انفاق کار هرکسی نیست؛ کار افراد باهوش است. کسانی که خلا ها را می‌فهمند و برای رفع آن تلاش می‌کنند.
یکی از نشانه‌های با تقوایان این است؛ در خوشی و ناخوشی انفاق می‌کنند.

۲. و الکاظمین الغیظ
یعنی کسانی که خشمشان بر آنان تسلط ندارد و همیشه عقل به آنها دستور می‌دهد.
البته دقت کنید!
فرو برندگان خشم؛ نه فراموش کنندگان آن.
خشم را فرو می‌برند و بعد آنچه را که شایسته است انجام می‌دهند؛ یعنی براساس عقل تصمیم می‌گیرند و نه بر اساس خشم.
البته گاهی عقل نیز با خشم موافق است(اشداء علی الکفار)

۳. والعافین عن الناس
از قصورها و لغزش‌های مردم گذشت می‌کند.
از آن اشتباهی نباید گذشت کرد که از سر عناد و از روی تعمد بوده است.

۴. الذین اذا فعلوا فاحشة او ظلموا انفسهم ذکروا الله فاستغفروا لذنوبهم
کسانی که وقتی شیاطین او را احاطه می‌کنند که از راه درست بیرون کنند، خدا را یاد می‌کنند.
یاد خدا یک ریسمان برای نجات از ورطه‌ی شیطان است.
و اگر بر روح خودشان با گناهان ظلم روا داشتند؛ برای گناهانشان طلب غفران می‌کنند. البته این طلب باید با عمل برای جبران گناه همراه باشد.

واین جهد می‌کند که بگیر غریق را... | خلاصه‌ی کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی؛ قسمت اول

رهبانیون مسیحی، برای اینکه دامنشان به گناه آلوده نشود، رهبانیت پیشه می‌کردند؛ یعنی به کوه‌ها و بیابان‌ها پناه می‌بردند.
اما رهبانیت با عالِم اسلامی و فرد مسلمان در تضاد است.
فرد مسلمان به فکر این است که بگیرد غریق را...(گفت آن گلیم خود به در می‌برد ز موج؛ واین جهد می‌کند که بگیرد غریق را)
فرد مسلملن ابتدا خود را به سلاح تقوا که زره لازم برای مقابله با گناهان است، مجهز می‌کند، آن زره را می‌پوشد و از گناهکاران دست‌گیری می‌کند.

 

وَأَطِیعُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ
و از خدا و پیامبر اطاعت کنید تا مورد رحمت قرار بگیرید.
حال چرا خداوند در قرآن هم خداوند و هم پیامبر را ذکر کرده است؟! مگر اطاعت از خدا، چیزی جدای از اطاعت از پیامبر است؟! خیر؛ اما اگر قرآن فقط می‌گفت از خدا پیروی کنید، دامنه‌ی ادعا گسترده می‌شد و همه ادعا می‌کردند که ما از خداوند پیروی می‌کنیم؛ اما خداوند با ذکر مصداق، حجت را بر همه تمام کرده است.
علاوه بر این ادعای اطاعت از خداوند بدون انجام دستورات او ادعایی باطل است.
حال گفته شد که از خدا و پیامبر پیروی کنید تا مورد رحمت خداوند قرار بگیرید.
اما رحم خداوند یعنی چه؟!
ما فکر می‌کنیم که رحمت خداوند برای زمانی است که ما کاری را انجام نداده‌ایم؛ تکالیف و واجبات خود را انجام نداده‌ایم.
اما طبق آیه‌ی قرآن، رحمت خداوند زمانی شامل حال ما می‌شود که از خداوند و رسولش اطاعت کرده باشیم و عملی انجام داده باشیم.
هرگاه عملی انجام دهیم، می‌توانیم منتظر رحمت خداوند باشیم. نمی‌شود که دست روی دست بگذاریم و بگوییم خداوند به ما رحم کند!